نظام رتبه بندي وبومتريكس

وبومتريك (Webometrics) چيست؟  

    وبومتريكس اولين بار در سال 2004 انجام شد و بر اساس شاخصي مركب از چندين پارامتر به منظور رتبه­بندي وب­سايت دانشگاه­ها تهيه شد.

    رتبه بندي وبومتريك شاخصي است براي رتبه بندي وب سايت­هاي دانشگاه­ها و مراكز علمي، آموزشي و تحقيقاتي دنيا كه توسط آزمايشگاه سايبرمتريك واحدي از انجمن ملي تحقيقات اسپانيا تهيه شده است. وبومتريك 11998 دانشگاه دنيا را بر اساس اطلاعات مبتني بر وب آنها ساليانه دو بار در ماه­هاي دي (ژانويه) و تير(جولاي) انجام مي­شود.رتبه بندي وبومتريك متشكل از يك پايگاه داده شامل 15000 دانشگاه و بيش از 5000 موسسه و مركز تحقيقاتي مي باشد. 11998 دانشگاه اول در رتبه بندي وبومتريك مشخص شده و دانشگاه هاي ديگر نيز در رتبه بندي محلي و جزئي تر آمده است.

 - شاخص هاي جديد وبومتريك

  فعاليت(ACTIVITY )(50%)

• حضور (PRESENCE)  (5%): تعداد صفحات ساب دومين هاي دانشگاه Index شده در موتور جستجو google مي باشد، در اين شمارش هر صفحه وب، شامل همه فرمت ها (استاتيك و دايناميك) محاسبه شده است و همچنين فايل هاي ارزشمند (rich files) در گوگل ايندكس مي شوند.

• قابليت دسترسي، آشكاري فايلها (OPENNESS ) (10%): براساس تعداد استناداتي كه به نويسنده هاي تاپ دانشگاه(10 پروفايل برتر هر دانشگاه)داده ميشود، تعيين مي گردد

• تعالي (EXCELLENCE)  (35%): براساس تعداد مقالات علمي كه در بازه ي پنج ساله 2011-2015  در بين 10% مقالات پراستناد بوده اند.

قابليت مشاهده (VISIBILITY )(50%)

• تاثير (IMPACT ): سنجيدن كيفيت محتوا از طريق همه پرسي هاي مجازي، با استفاده از شمارش لينك هاي خارجي به ساب دومين هاي دانشگاه.اين لينك ها مشخص كننده اعتبار سازمان ، كارايي علمي، ارزش اطلاعات، و سودمندي سرويس هاي معرفي شده در صفحات وب سايت مي باشد. اطلاعات مربوط به ديده شدن لينك موسسات پژوهشي با استفاده از دو تهيه كننده مهم Majestic SEO  و ahrefs بدست آمده است.

هر يك از پارامترهاي وبومتريكس داراي جزئيات بسيار است و روش­هايي براي محاسبه هر يك وجود دارد. رتبه­بندي وبومتريك ميزان فعاليت علمي و آموزشي وب­سايت­هاي دانشگاه­ها و موسسات علمي و آموزشي را بصورت دوره­اي نشان مي‌دهد.

شاخص­هاي رتبه ­بندي وبومتريك ميزان توجه موسسات و دانشگاه ها را به نشر اينترنتي نشان مي دهند.

راه هاي افزايش رتبه سايت دانشگاه ها در رتبه بندي وبومتريك (Webometrics)

بديهي است براي افزايش رتبه در وبومتريكس بايد شاخص­هاي چهار گانه را مورد توجه قرار داد. توليد محتواي روزآمد و كارا در وب­سايت بهترين راه حل خواهد بود.

هرچند كليه معيارهاي رتبه­بندي وبومتريك به محتواي موجود در وب­سايت­ها بستگي دارد ولي با توجه به اينكه ابزار مورد استفاده رتبه­ بندي وبومتريك براي بررسي ميزان، نوع و حجم اطلاعات موجود در وب­سايت­ها، موتورهاي جستجو هستند، بنابراين، وضعيت وب­سايت در موتورهاي جستجو معيار بسيار مهمي مي­باشد.

بهبود وضعيت يك وب­سايت در موتور جستجو به معني بهتر، كاملتر و سريعتر ديده شدن وب سايت توسط ربات هاي جستجو گر و در نتيجه بالاتر آمدن وب سايت در جستجو ها و در نهايت بازديد بيشتر از وب سايت است.

رتبه بندي وبومتريك يكي از معيارهاي اصلي خود را وضعيت و تعداد صفحات Indexشده توسط موتورهاي جستجو قرار داده و لذا اين فاكتور از اهميت بسيار بالايي برخوردار است.

هر يك از موتورهاي جستجو معيارها و فرمولهاي خاص خود را براي ارزيابي وب سايتها دارند كه معمولا فاكتورهاي دقيق و الگوريتم رتبه بندي را بصورت محرمانه نزد خود نگهداري مي كنند و در اختيار سايرين قرار نمي دهند ليكن بسياري از فاكتورهايي كه مورد توجه موتورهاي جستجو هستند شناخته شده اند و مديران وب سايتهاي حرفه اي تلاش مي كنند همه آنها را به بهترين وجه در وب سايت خود اعمال كنند.

معيارهاي وبومتريك

1- ارزيابي آموزشهاي برتر در وب: در اين رتبه‌بندي وبومتريك به انتشارات اينترنتي توسط دانشگاهها و ميزان اهميت دادن اين ارگانها به انتشار الكترونيك رتبه داده مي‌شود.

2- حجم، قابليت ديد، و اثر (visibility) صفحات وب منتشر شده توسط دانشگاهها فقط بر بازده آنها (ارجاع به مقالات، شركت در كنفرانس، پايان‌نامه، گزارش و ...) تكيه نمي‌كند، بلكه شامل موارد ديگري نيز مي‌گردد. اين موارد شامل دوره‌هاي آموزشي، سمينارها، كارگاهها، كتابخانه‌هاي الكترونيك، پايگاههاي اطلاعات، سامانه هاي چندرسانه‌اي، صفحات شخصي و ... است. همچنين اطلاعات عمومي درباره مؤسسه، دپارتمانهاي مربوطه، گروههاي تحقيقاتي يا سرويسهاي پشتيبان و ... نيز در اين ارزيابي لحاظ مي‌شود. هدف مستقيم براي رتبه‌بندي، دانشگاهها هستند و هدف غيرمستقيم اعضاي هيأت علمي و نتايج كاري آنها.

3- منابع اطلاعات و تفسير آنها. دستيابي به صفحات وب اصولاً بواسطه موتورهاي جستجو فراهم مي‌گردد. اين واسطه‌ها رايگان، فراگير و بسيار قدرتمند مي‌باشند. موتورهاي جستجو كليدهاي ارزيابي قابليت ديده شدن و ميزان اثر وب‌سايتهاي دانشگاهها به شمار مي آيند. منابع محدودي براي ارزيابي وبومتريك مفيد است: موتورهاي جستجوي عمومي شامل Google، Yahoo Search، Exalead، Alexa؛ و پايگاه داده‌هاي تخصصي علميGoogle Scholar در ارزيابي وبومتريك مورد استفاد است.